ลำไส้อักเสบ (Non-bacterial gastroenteritis) เกิดจากอะไร?

ลำไส้อักเสบ ที่การอักเสบไม่ได้เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส การติดเชื้อสามารถทำให้มีอาการท้องเสีย และ อาเจียนได้ ลำไส้อักเสบสามารถเกิดได้ทั้งในผู้ใหญ่และเด็ก สาเหตุของการติดเชื้อมาจาการสัมผัสที่ติดเชื้อมาก่อน หรือพื้นผิวสิ่งของต่างๆที่มีเชื้อโรคอยู่ แล้วไม่ได้ล้างมือจนเป็นสาเหตุทำให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้ หรือการติดเชื้ออีกทางเกิดจากการทานอาหารที่มีเชื้อโรคอยู่โดยตรง

อาการที่บอกว่าคุณกำลังเป็นลำไส้อักเสบ

อาการท้องเสียและอาเจียน หรืออย่างใดอย่างหนึ่ง มักเกิดทันทีทัน ใด และสามารถอาการรุนแรงได้ อาจจะมีอาการอื่นๆร่วมด้วย ดังต่อไปนี้

• มีไข้
• ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว
• ปวดท้องบิดๆ
• เบื่ออาหาร
  

การดูแลรักษา

การรักษาประดับประคองตามอาการ ได้แก่

• การดื่มน้ำทดแทนให้เพียงพอ
• การรับประทานอาหารทดแทนพลังงานที่เสียไปและไม่ให้ขาดพลังงาน โดยอาหารที่แนะนำคือ อาหารอ่อน, อาหารที่ย่อยง่าย, หรืออาหารที่มีไขมันน้อย
• ยารักษาที่สามารถหาได้เองตามร้านขายยา อันได้แก่เกลือแร่ชนิดชงเอง, ยาแก้คลื่นไส้/อาเจียน, ยาแก้ปวดท้อง ซึ่งสามารถหาได้และเข้าถึงง่าย

❗️ควรรับประทานอาหาร หรือ ดื่มน้ำ ถึงแม้ว่าจะยังมีอาการถ่ายท้อง หรืออาเจียนก็ตาม เพราะหากไม่รับประทานอาจจะทำให้อาการของโรครุนแรงขึ้น เนื่องจากร่างกายขาดน้ำและสารอาหารที่จำเป็น จึงแนะนำรับประทานให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยมีวิธีแก้ไขโดยการรับประทานบ่อยๆแต่ทีละน้อย ๆ แทน

❗️ ไม่แนะนำให้ทานยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็น เพราะอาจทำให้เกิดการดื้อยาได้ เพราะการกินยาชนิดนั้นต้องกินให้ครบตามกำหนด ถึงแม้ว่าอาการป่วยจะดีขึ้น แล้วก็ยังคงต้องกินต่อเนื่อง หากกินยาไม่ครบอาจทำให้การรักษาไม่ได้ผล และทำให้เกิดการดื้อยาได้ ทำให้การรักษาครั้งต่อไปต้องใช้ยาที่แพง หรืออาจทำให้รักษาได้ยากขึ้นนั่นเอง

ดังนั้น หากมีอาการท้องเสียหรืออาหารเป็นพิษสามารถซื้อยาทานเองได้ โดยอาการของโรคสามารถหายได้เอง ซึ่งผู้ป่วยสามารถเพิ่มน้ำให้กับร่างกายด้วยการดื่มเกลือแร่ แต่หากมีอาหารถ่ายเป็นมูกเหลวหรือมีเลือดปนอาจจะมีความจำเป็นใช้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นต้องอยู่ในการควบคุมดูแลของเภสัชกรหรือแพทย์

แต่หากมีอาการรุนแรงดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

หากคุณมีอาการรุนแรงดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที และไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง เพราะอาจทำให้อาการแย่ลงได้

• มีสัญญาณของภาวะขาดน้ำ เช่น

  ปากแห้ง กระหายน้ำอย่างมาก ปัสสาวะน้อยหรือไม่ปัสสาวะเลย ปัสสาวะมีสีข้ม หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ อ่อนเพลีย วิงเวียนศีรษะ และหน้ามืด เป็นต้น

  เด็กและทารกที่มีภาวะขาดน้ำ นอกจากอาการผิดปกติข้างต้นแล้ว อาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ตาโบ่ ขม่อมยุบ มีน้ำตาไหลออกมาน้อยหรือไม่มีน้ำตาขณะร้องไห้ เป็นต้น

• ท้องเสียติดต่อกันโดยอาการไม่ดีขึ้นเลย หรือเป็นเวลานานหลายวัน ร่วมกับทานไม่ได้เล
• อาเจียนถี่หรืออาเจียนอย่างต่อเนื่องนานกว่า 12 ชั่ว โมง
• มีเลือดปนในอาเจียนหรืออุจจาระ
• ตามัวหรือมองเห็นไม่ชัด
• ปวดท้องอย่างรุนแรงและมากขึ้นเรื่อยๆ โดยอาการปวดไม่ลดลงหลังจากอุจจาระไปแล้ว
• ท้องเสียร่วมกับมีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเชียส

นอกจากนี้ บุคคลที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงควรรีบไปพบแพทย์ทันที หากพบว่ามีอาการบ่งชี้ของภาวะลำไส้อักเสบ ได้แก่ ผู้หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ เด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ อย่างผู้ป่วยโรคมะเร็งหรือติดเชื้อเอชไอวี รวมถึงผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง โรคลิ้นหัวใจ โรคเบาหวาน โรคไต เป็นต้น